Ο άνθρωπος που ξεγέλασε το Αλτσχάιμερ

Όλοι σχεδόν οι άνθρωποι φοβούνται την πτώση των νοητικών ικανοτήτων τους—μη χάσουν το μυαλό τους και δεν θυμούνται τους αγαπημένους τους αλλά και την ζωή τους.

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία από την εταιρεία Alzheimer Αθηνών, 160.000 άτομα πάσχουν από άνοια και 280.000 άτομα από ήπια νοητική διαταραχή, που είναι προστάδιο της άνοιας. Συνολικά, εκτιμάται ότι μισό εκατομμύριο Ελλήνων αντιμετωπίζει νοητικά προβλήματα.

Επειδή στην Ελλάδα σπανίζουν οι Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων που δέχονται άτομα με άνοια ή Αλτσχάιμερ όπως ο «Ηράκλειος», οι ασθενείς συνήθως εξαρτώνται από τους οικείους τους για φροντίδα και ιατρική παρακολούθηση. Έτσι, η άνοια επηρεάζει άμεσα και έμμεσα πολύ περισσότερους ανθρώπους από το μισό εκατομμύριο που αναφέρουν οι στατιστικές.

Όταν, λοιπόν, διαβάζουμε ότι υπάρχει άνθρωπος που κατάφερε να «ξεγελάσει» το Αλτσχάιμερ, είναι δεδομένο ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα φαινόμενο που ενδιαφέρει όλους μας.

Μια μετάλλαξη που μπορεί να είναι σημαντική

Ένας άντρας που βάσει οικογενειών και γενετικών προδιαγραφών θα έπρεπε να έχει Αλτσχάιμερ εδώ και χρόνια, δεν ανέπτυξε ποτέ σημάδια της νοητικής διαταραχής.

Ο εν λόγω Κολομβιανός θα έπρεπε να έχει σημάδια Αλτσχάιμερ ήδη από τα 40 του λόγω μιας σπάνιας γενετικής προδιάθεσης και να έχει πεθάνει από τα 60 του από τη νόσο. Αντί για αυτό, εκείνος έζησε καλά και πέθανε στα 74 του, έχοντας αναπτύξει μέτρια άνοια τα πολύ τελευταία χρόνια.

Αυτή η εξαίρεση στο γενετικό κανόνα είναι τόσο ενδιαφέρουσα που οι επιστήμονες μελέτησαν τον εγκέφαλο του μετά το θάνατό του, προσπαθώντας να καταλάβουν πώς ξεγέλασε τη νόσο.

Βρήκαν ότι ο εγκέφαλος του είχε μια γονιδιακή μετάλλαξη που ενίσχυσε τη λειτουργία μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται «ριελίνη» και βοηθά τους νευρώνες να επικοινωνούν.

Η ριελίνη εντοπίστηκε στον ενδορινικό φλοιό και όχι σε όλο τον εγκέφαλο. Ο ενδορινικός φλοιός βρίσκεται μέσα στη μύτη και είναι το σημείο απ’όπου συνήθως ξεκινάει η νόσος του Αλτσχάιμερ και εξαπλώνεται. Αυτός είναι και ο λόγος που η απώλεια όσφρησης είναι ένα από τα πρώιμα σημάδια άνοιας.

Είναι εντυπωσιακό ότι ο Κολομβιανός ασθενής είχε τις αμυλοειδείς πλάκες που πάντα εντοπίζονται στους εγκεφάλους ασθενών με Αλτσχάιμερ. Αυτό που διέφερε είναι ότι δεν υπήρχαν αυτές οι αμυλοειδείς πλάκες στον ενδορινικό φλοιό. Είναι σαν η ριελίνη να είχε μπλοκάρει την ανάπτυξη τους.

Το αμέσως επόμενο ερώτημα που έθεσαν οι επιστήμονες είναι αν μπορούμε να διοχετεύσουμε ριελίνη στους πάσχοντες με Αλτσχάιμερ για να καταπολεμήσουμε τη νόσο. Άλλο ένα ερώτημα είναι αν κάνει διαφορά το πού που αναπτύσσεται η ριελίνη: αν π.χ. αναπτύσσεται στον εγκέφαλο είναι λιγότερο αποτελεσματική σε σχέση με την ανάπτυξή της στον ενδορινικό φλοιό;

Για να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα, ας σκεφτούμε τι ακριβώς είναι η νόσος του Αλτσχάιμερ.

Τι προκαλεί Αλτσχάιμερ;

Γενετική προδιάθεση

Η γενετική προδιάθεση είναι ο βασικός υπαίτιος του Αλτσχάιμερ. Επίσης, η αυξημένη ηλικία επίσης αυξάνει τις πιθανότητες να αναπτύξει κάποιος άνοια—αν και είναι λάθος να πιστεύουμε ότι είναι δεδομένο ότι κάθε ηλικιωμένος θα πάθει άνοια κάποια στιγμή. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι με την ηλικία, η εκφύλιση των νευρώνων αυξάνεται σε κάποιους ανθρώπους.

Η ηλικία

Μόνο ένας στους τρεις ανθρώπους άνω των 85 χρονών έχει σημάδια Αλτσχάιμερ. Οι πιο πολλοί άνθρωποι που παθαίνουν Αλτσχάιμερ βλέπουν τα πρώτα σημάδια όταν είναι γύρω στα 60 και συνήθως ζουν με τη νόσο για 10 χρόνια, όπου σιγά-σιγά έχουν τη δυσάρεστη εμπειρία της μείωσης των γνωστικών τους ικανοτήτων.

Τι άλλο προκαλεί Αλτσχάιμερ;

Εκτός του γενετικού παράγοντα, καρδιακές παθήσεις και ιστορικό εγκεφαλικών έχουν επίσης συνδυαστεί με την ανάπτυξη της νόσου.

Ακόμα, υψηλή χοληστερίνη, διαβήτης και παχυσαρκία επίσης φαίνεται να συνδέονται με το Αλτσχάιμερ.

Αντίθετα, η άσκηση, η σωστή διατροφή και οι κοινωνικές επαφές αποτρέπουν την άνοια και βοηθούν τον εγκέφαλο να παραμένει σε υγιή κατάσταση και σε εγρήγορση. Φαίνεται ότι οι δραστηριότητες αυτές επιτρέπουν στους νευρώνες να παραμένουν υγιείς και λειτουργικοί, έτσι ώστε να επικοινωνούν μεταξύ τους καλύτερα και έτσι να δουλεύει αποτελεσματικά ο εγκέφαλος.

Θεραπεία για το Αλτσχάιμερ

Οι όποιες θεραπείες υπάρχουν είναι συμπτωματικές και αποσκοπούν στο να μειώσουν τον εκφυλισμό των νευρώνων. Έτσι, καθυστερούν σε ένα βαθμό την πρόοδο του Αλτσχάιμερ και επιτρέπουν σε κάποιους ανθρώπους να ζήσουν καλύτερα για περισσότερα χρόνια.

Δυστυχώς, και παρά τις πρόσφατες προόδους στη διάγνωση της άνοιας και του Αλτσχάιμερ, δεν ξέρουμε ακόμα ποια ακριβώς γονίδια εμπλέκονται στη νόσο. Γνωρίζουμε ότι το γονίδιο APOE ɛ4 εμπλέκεται, αλλά υπάρχουν άτομα που έχουν τη σχετική μετάλλαξη χωρίς να αναπτύσσουν Αλτσχάιμερ. Άρα, κάτι τους προστατεύει ή εμπλέκονται πάνω από ένα γονίδια στην εκδήλωση της νόσου.

Με τόσες λίγες γνώσεις γύρω από το θέμα, δεν είναι παράξενο που δεν έχουμε βρει ακόμα το φάρμακο που θα προστατέψει τον εγκέφαλο από την εκφύλιση των νευρώνων. Ίσως η ριελίνη να είναι μια αχτίδα φωτός σε ένα σύμπαν που ακόμα δεν γνωρίζουμε καλά.

Στον οίκο ευγηρίας Ηράκλειος διαβάζουμε και μαθαίνουμε για την άνοια γιατί φροντίζουμε ηλικιωμένους που πάσχουν από αυτήν και βλέπουμε πόσο δύσκολο είναι για αυτούς και τους αγαπημένους τους. Και πάντα ελπίζουμε να βρεθεί μια θεραπεία που θα αποκαθιστά τον εγκέφαλο σε υγιή λειτουργία.

Στόχος μας παραμένει όλοι οι φιλοξενούμενοί μας, ακόμα κι αυτοί που υποφέρουν από άνοια, να απολαμβάνουν τις απαραίτητες ανέσεις για μια ευχάριστη διαμονή σε ένα απόλυτα ασφαλές περιβάλλον. Ενημερωθείτε εδώ για τις τιμές του γηροκομείου, επικοινωνήστε με τη Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων Ηράκλειος online, καλέστε μας στο 210 28 46 000 ή επισκεφθείτε μας στη διεύθυνση Πευκών 9-11, Νέο Ηράκλειο για να συζητήσουμε τις ανάγκες του δικού σας ανθρώπου!