Πάνω από 55 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από Αλτσχάιμερ παγκοσμίως και αυτός ο αριθμός θα αυξηθεί όσο αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής στον κόσμο. Ένα 10% των ανθρώπων πάνω από 65 ετών πάσχουν από Αλτσχάιμερ και 50% όσων είναι άνω των 85 έχουν αυτό το είδος άνοιας.
Δεδομένου ότι δεν υπάρχει ακόμα θεραπεία ή πρόληψη για την άνοια, είναι λογικό ότι χιλιάδες ερευνητές ψάχνουν να καταλάβουν τι προκαλεί το Αλτσχάιμερ και πώς μερικοί άνθρωποι προστατεύονται και δεν εμφανίζουν στοιχεία άνοιας. Κάποια από τα ευρήματά τους, θα σας ξαφνιάσουν!
Οι ταξιτζήδες δεν εμφανίζουν τόσο συχνά Αλτσχάιμερ
Οι ταξιτζήδες και οι οδηγοί ασθενοφόρων φαίνεται να έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με μια έρευνα που έγινε πολύ πρόσφατα. Αυτά τα δύο επαγγέλματα έχουν το χαμηλότερο ποσοστό εμφάνισης Αλτσχάιμερ, με βάση την απασχόληση.
Οι ερευνητές εικάζουν ότι αυτό συμβαίνει επειδή αυτά τα δύο επαγγέλματα απαιτούν από τους οδηγούς να έχουν αναπτύξει το κομμάτι του εγκεφάλου τους που ασχολείται με πώς θα βρουν τον καλύτερο δρόμο και την πιο γρήγορη διαδρομή.
Όπως εξηγεί ένας ερευνητής που ασχολήθηκε με την έρευνα αυτή, «το ίδιο τμήμα του εγκεφάλου που εμπλέκεται στη δημιουργία γνωστικών χωρικών χαρτών, τους οποίους χρησιμοποιούμε για να πλοηγηθούμε στον κόσμο γύρω μας, εμπλέκεται επίσης στην ανάπτυξη της νόσου Αλτσχάιμερ.»
Είναι ενδιαφέρον να τονίσουμε ότι οι περισσότεροι οδηγοί είχαν δουλέψει για χρόνια χωρίς GPS και έτσι ανέπτυξαν χωρικές γνωστικές δεξιότητες μόνοι τους. Απομένει να δούμε αν στις επόμενες γενιές αυτά τα επαγγέλματα θα έχουν τα ίδια αποτελέσματα ως προς το Αλτσχάιμερ.
Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν Αλτσχάιμερ από τους άντρες
Το Αλτσχάιμερ είναι γυναικεία υπόθεση αφού τα δύο τρίτα των πασχόντων είναι γυναίκες. Ενώ τα οιστρογόνα προστατεύουν από την εκδήλωση της νόσου, φαίνεται ότι με την εμμηνόπαυση και την μείωση της παραγωγής οιστρογόνων, τα ποσοστά εκδήλωσης στις γυναίκες αυξάνονται.
Οι γυναίκες που έλαβαν ορμονική θεραπεία μετά την εμμηνόπαυση είχαν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν Αλτσχάιμερ, το οποίο μας δείχνει ότι μπορεί να υπάρχει και κάποιο ορμονικό υπόβαθρο στην εκδήλωση της νόσου.
Ο ύπνος κάνει καλό στον εγκέφαλο
Οι μεσήλικες (ηλικίες 50 με 60 χρονών) που κοιμούνται λιγότερο από 6 ώρες την ημέρα έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν Αλτσχάιμερ αργότερα στη ζωή τους.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το μυαλό ξεφορτώνεται τοξίνες κατά τη διάρκεια του ύπνου, και συγκεκριμένα το β-αμυλοειδές το οποίο «χτίζει» πλάκες στον εγκέφαλο και σχετίζεται με την εκδήλωση της νόσου.
Όσο περισσότερο και καλύτερα κοιμόμαστε, τόσο περισσότερο χρόνο δίνουμε στον εγκέφαλό μας να καθαρίσει από «σκουπίδια» και τοξίνες. Έτσι βοηθάμε τις γνωστικές μας ικανότητες.
Νυχτερινή έκθεση στο φως
Οι άνθρωποι κάτω των 65 ετών που είναι εκτεθειμένοι σε φως κατά τη διάρκεια της νύχτας έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν Αλτσχάιμερ μετέπειτα στη ζωή τους, όπως δείχνει μια έρευνα.
Το φως τη νύχτα φαίνεται να επηρεάζει τον εγκέφαλο και τη λειτουργία του. Αυτό μπορεί να συνδέεται με την προηγούμενη έρευνα που έδειξε ότι η ποσότητα και ποιότητα του ύπνου είναι σημαντικά στοιχεία στην εκδήλωση ή μη της νόσου. Ίσως το νυχτερινό φως να δυσκολεύει τον εγκέφαλο να ξεκουραστεί και να αποδεσμεύσει τις τοξίνες.
Το συγκεκριμένο εύρημα είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί, αφού με παντζούρια ή σκουρόχρωμες κουρτίνες, το νυχτερινό φως μπορεί να μειωθεί αισθητά.
Το Αλτσχάιμερ δεν είναι πάντα κληρονομικό
Μόνο ένα είδος Αλτσχάιμερ έχει γενετικό υπόβαθρο, και αυτό αφορά μόνο το 1% των πασχόντων! Για αυτό το 1%, η εμφάνιση της νόσου γίνεται πολύ νωρίτερα, συνήθως μεταξύ των 40 και των 50 ετών.
Το υπόλοιπο 99% δεν εμφανίζει σαφή κληρονομικότητα και άλλοι παράγοντες όπως το περιβάλλον, η διατροφή, η γνωστική λειτουργία και γονίδια επιδρούν στην εμφάνιση ή μη της νόσου.
Ένας ύποπτος ιός
Ο κυτταρομεγαλοϊός ανήκει στην ίδια οικογένεια με τον ιό του έρπη. Οι περισσότεροι άνθρωποι είτε έχουν αντισώματα είτε έχουν περάσει κυτταρομεγαλοϊό σε μικρή ηλικία. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνας ανακάλυψαν ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ του κυτταρομεγαλοϊού και της εκδήλωσης Αλτσχάιμερ.
Ο τρόπος με τον οποίο δρα ο κυτταρομεγαλοϊός είναι ιδιαίτερα ασυνήθιστος: μπορεί να κρυφτεί και να μείνει ενεργός μέσα στο έντερο για χρόνια, χωρίς όμως να δίνει οποιαδήποτε συμπτώματα. Από το έντερο, όμως, επικοινωνεί με τον εγκέφαλο μέσω του πνευμονογαστρικού νεύρου (vagus nerve).
Μεγάλο μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου βρίσκεται στο έντερο. Όσο ο ιός παραμένει ενεργός, τόσο ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα και προκαλεί φλεγμονές στον εγκέφαλο—φλεγμονές που φαίνεται ότι σχετίζονται με το Αλτσχάιμερ.
Είναι ενδιαφέρον ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών, 25 με 40% των πασχόντων από Αλτσχάιμερ φαίνεται να έχουν ενεργό κυτταρομεγαλοϊό στο έντερο. Σε αυτή την περίπτωση, θα μπορούσε να γίνεται έλεγχος για τον ιό και να υπάρχει αντιιϊκή θεραπεία που να προλαμβάνει τη νόσο.
Ερευνούμε για να καταλάβουμε
Υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν καταλαβαίνουμε όσον αφορά στο Αλτσχάιμερ. Πώς προκαλείται; Γιατί μερικοί άνθρωποι ζουν μέχρι τα 100 τους χωρίς σημάδια γνωστικής δυσλειτουργίας; Γιατί μετά τα 65 αυξάνονται οι πιθανότητες εκδήλωσης της νόσου;
Οι ερευνητές προσπαθούν να εξετάσουν ακόμα και τις μικρότερες λεπτομέρειες οι οποίες μπορεί να μας δείξουν το δρόμο της πρόληψης ή ακόμα και της θεραπείας του Αλτσχάιμερ. Ελπίζουμε ότι οι νέες γνώσεις που αποκτούμε καθημερινά γύρω από την ασθένεια θα οδηγήσουν σύντομα σε θεαματικά αποτελέσματα.
Μέχρι τότε, μιλήστε μαζί μας αν κάποιος ηλικιωμένος σας χρειάζεται βοήθεια. Επικοινωνήστε με τον Ηράκλειο online, καλέστε μας στο 210 28 46 000 ή επισκεφθείτε μας πίσω από το σταθμό ΗΣΑΠ Ηρακλείου για να σας δώσουμε όποια πληροφορία χρειάζεστε!