Η τρίτη ηλικία και η τεχνολογία

Ένα πράγμα που μας έδειξε η πανδημία και τα lockdown είναι πόσο χρήσιμη μπορεί να είναι η τεχνολογία στην καθημερινότητά μας. Ηλικιωμένοι και γενικά άνθρωποι που δεν ήταν τόσο εξοικειωμένοι με την τεχνολογία χρησιμοποίησαν τα τάμπλετ και τους υπολογιστές για να επικοινωνούν μεταξύ τους, με τους φίλους και με τα εγγόνια τους.

Για τους περισσότερους, είναι πια πολύ δύσκολο να ζήσουμε χωρίς το Διαδίκτυο—και αυτό δεν είναι κάτι το μεμπτό. Η τεχνολογία μας δίνει πολλές δυνατότητες επικοινωνίας και πληροφόρησης.

Δυστυχώς, και παρά την πρόσφατη πρόοδο στο θέμα αυτό, η τρίτη ηλικία συχνά βρίσκεται αντιμέτωπη με ψηφιακό αναλφαβητισμό γιατί δεν της έχουν δοθεί οι ευκαιρίες και οι γνώσεις για να χειρίζεται το Διαδίκτυο και την τεχνολογία.

Τι ζητούν οι ηλικιωμένοι από την τεχνολογία;

Το βασικό που περιμένουν οι ηλικιωμένοι από την τεχνολογία είναι η επικοινωνία, με δεύτερο την πληροφόρηση.

Επικοινωνία με τους αγαπημένους τους

Η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει όσους ζουν μόνοι ή μακριά από τα παιδιά τους να διατηρήσουν την επαφή μαζί τους.

Μπορούν να μιλήσουν και να δουν τους αγαπημένους τους. Μπορούν να μοιραστούν τα νέα τους μέσω μίας βίντεο κλήσης. Από το πώς φτιάχνεται μια συνταγή μέχρι το τι έκαναν μέσα στη μέρα, οι ηλικιωμένοι μπορούν να μιλήσουν κι ας είναι κι από απόσταση. Η ύπαρξη της εικόνας αλλάζει την αίσθηση σε σχέση με το τηλέφωνο και παρέχει μια πιο άμεση επικοινωνία.

Επικοινωνούν και μαθαίνουν

Επίσης, οι ηλικιωμένοι μπορούν να επικοινωνήσουν με ομάδες και άλλους ανθρώπους με παρόμοια ενδιαφέροντα. Σκεφτείτε ομάδες σκακιού, ομάδες πλεξίματος, ομάδες art and crafts και οποιαδήποτε ομάδα συγκεντρώνει ανθρώπους με τα ίδια ενδιαφέροντα.

Ξαφνικά, για αυτούς τους ανθρώπους ανοίγουν ορίζοντες για περισσότερη επικοινωνία αλλά και για να μάθουν νέα πράγματα. Μπορούν να πειραματιστούν, να δοκιμάσουν χόμπι και να δουν άλλους τρόπους ζωής και σκέψης. Μπορούν δηλαδή να νιώσουν ότι ανήκουν σε μια πολύ πιο ανοικτή και μεγάλη ομάδα και να απολαύσουν τη συντροφικότητα στην τρίτη ηλικία.

Φανταστείτε ότι υπάρχουν διαδικτυακές ομάδες θεάτρου όπου οι συμμετέχοντες μπορούν να πάρουν μέρος σε μια θεατρική παράσταση. Αυτό δίνει ένα στόχο στη ζωή του ηλικιωμένου και τον κάνει να νιώθει μέρος ενός συνόλου, άρα και σημαντικός.

Πληροφόρηση

Το Διαδίκτυο παρέχει πολλές δυνατότητες πληροφόρησης. Αντί για τα 5-10 κανάλια της τηλεόρασης, οι επιλογές είναι σχεδόν άπειρες.

Και δεν μιλάμε μόνο για τα νέα της ημέρας. Ο καθένας μπορεί να μάθει ιστορία, κηπουρική, μαγειρική, λογοτεχνία και τόσα άλλα. Ανάλογα με τις ατομικές προτιμήσεις του καθενός, υπάρχει σίγουρα και η κατάλληλη ιστοσελίδα.

Το ψάξιμο και η πληροφόρηση κρατάνε το μυαλό ενεργό και είναι σημαντικά για την καταπολέμηση της άνοιας.

Να κρατήσουν το μυαλό τους ενεργό

Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος super-ager για να βρει κάτι ενδιαφέρον στο Διαδίκτυο. Από το απλό και ταπεινό solitaire μέχρι Sudoku  και σταυρόλεξα, οι υπολογιστές και το Διαδίκτυο προσφέρουν πάρα πολλές επιλογές στους ηλικιωμένους. Αν θέλουν πνευματική εγρήγορση, τότε έχουν τη δυνατότητα να γυμνάζουν το μυαλό τους για να μείνουν ακμαίοι—κάτι που μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της άνοιας και στην αντιμετώπιση του Αλτσχάιμερ.

Πού δυσκολεύονται οι ηλικιωμένοι με την τεχνολογία;

Η διεπαφή δεν τους βολεύει

Μπορεί οι νεότεροι να έχουν κάνει τα smartphones και τις οθόνες επαφής μέρος της καθημερινότητάς τους, όμως το ίδιο δεν ισχύει για τους ηλικιωμένους. Πολλοί δεν έχουν την ακρίβεια στα δάκτυλα για να μπορούν να πατήσουν μαλακά ένα εικονίδιο.

Ακόμα δυσκολότερη βρίσκουν πολλοί ηλικιωμένοι τη χρήση πληκτρολογίου. Μπορεί με μία άγαρμπη κίνηση να πατήσουν 2-3 κουμπιά μαζί.

Σκεφτείτε επίσης πόσο δύσκολο είναι για κάποιον που υποφέρει από οστεοαρθρίτιδα ή ρευματοειδή αρθρίτιδα να πατήσει μικρά κουμπάκια για να γράψει ή να πάει στην επόμενη σελίδα.

Πολλές εταιρίες και Πανεπιστήμια διεξάγουν έρευνες για καινοτόμα προϊόντα που θα απευθύνονται ειδικά σε άτομα της τρίτης ηλικίας. Όμως ακόμα οι σχετικές προσπάθειες βρίσκονται σε αρχικό στάδιο και σχετικά λίγα προϊόντα είναι διαθέσιμα στην αγορά.

Τα passwords είναι δύσκολα

Αν οι νεότεροι επαναστατούν με τις συνεχείς αλλαγές σε κωδικούς και passwords, φανταστείτε τους μεγαλύτερους.

Ακόμα και αν δεν έχουν προβλήματα μνήμης, είναι δύσκολο για έναν ηλικιωμένο να θυμάται διαφορετικούς κωδικούς για τις διάφορες εφαρμογές που χρησιμοποιεί αλλά και να θυμάται να τους αλλάζει συχνά.

Ασφάλεια στο διαδίκτυο

Δυστυχώς, η δυσκολία στη χρήση κωδικών επιτείνει το πρόβλημα της ασφάλειας. Δικαιολογημένα, από τα βασικά θέματα που προβληματίζουν τους ηλικιωμένους είναι η ασφάλεια στο Διαδίκτυο. Πολλές φορές πέφτουν θύματα phishing και κακόβουλων ενεργειών και δίνουν κωδικούς και άλλα προσωπικά στοιχεία σε επιτήδειους.

Κάποιος να τους μάθει την τεχνολογία

Είναι δύσκολο για έναν ηλικιωμένο να μάθει την τεχνολογία μόνος του. Χρειάζεται βοήθεια και καθοδήγηση. Συνήθως αυτό το καθήκον το αναλαμβάνουν τα παιδιά, ανίψια ή εγγόνια. Όταν, όμως, δεν υπάρχει κάποιος που να μπορεί να καθοδηγήσει, να δείξει και να απαντήσει σε ερωτήσεις, ο ηλικιωμένος βρίσκεται απομονωμένος και δύσκολα θα δοκιμάσει κάτι χωρίς την κατάλληλη υποστήριξη.

Αυτό που για κάποιον νεότερο φαίνεται απλό δεν είναι τόσο εύκολο για κάποιον μεγαλύτερο.

Μία επιπλέον δυσκολία αφορά τη φρενήρη ταχύτητα με την οποία αλλάζει η τεχνολογία. Ακόμα και οι νεότεροι δυσκολεύονται συχνά να συνηθίσουν νέες συσκευές ή την ανανέωση των εφαρμογών στο κινητό τους. Χρειάζονται χρόνο να προσαρμοστούν και κάποιον να τους βοηθήσει.

Δυσκολεύονται να διαβάσουν μικρά γράμματα

Ακόμα και νεότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται να διαβάσουν μικρά γράμματα στην οθόνη. Οι δε μεγαλύτεροι υποφέρουν συχνά από καταρράκτη ή χαμηλή όραση.

Το πρόβλημα επιτείνεται από το μικρό μέγεθος που έχουν οι οθόνες των κινητών. Ακόμα και στη υψηλότερη ανάλυση και στο μέγιστο μέγεθος γραμματοσειράς, άτομα με δυσκολίες στην όραση συχνά δυσκολεύονται να διαβάσουν μία οθόνη.

Οι ηλικιωμένοι θέλουν απλές ιστοσελίδες, χωρίς πολύπλοκα μενού και με ευανάγνωστα κείμενα. Δυστυχώς, η έμφαση συχνά δίνεται στον εντυπωσιασμό παρά στην ευχρηστία, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η πρόσβασή τους στην τεχνολογία.

Χρειάζονται και την ανθρώπινη επαφή

Οι περισσότεροι ηλικιωμένοι με τους οποίους μιλάμε μας λένε ότι τους αρέσει η τεχνολογία και το Διαδίκτυο—αλλά για λίγο. Χάρη στην εμπειρία τους, βλέπουν τα καλά του Διαδικτύου αλλά θέλουν και την άμεση επαφή, τον καφέ με έναν φίλο και να πάνε για ψώνια με το εγγονάκι.

Θέλουν να γευτούν πράγματα και γνώσεις που αλλιώς δεν θα είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν—αλλά δεν ξεχνάνε και την καθημερινή επικοινωνία και την αμεσότητα των ανθρώπων.

Τι θα ήθελαν πάνω από όλα; Οι επιχειρήσεις που δημιουργούν ιστοσελίδες και τεχνολογικό εξοπλισμό να προσλάβουν έναν ηλικιωμένο για να τους δείξει τι θέλουν οι μεγαλύτερες ηλικίες, πώς το θέλουν και τι είναι αυτό που τους λείπει.

Γιατί μέχρι τώρα, οι νεότεροι φαντάζονται αυτό που θέλουν οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας. Αντί να κάνουμε εικασίες, ας τους ρωτήσουμε!