Το Πάρκινσον στην Ελλάδα
Το ξέρατε ότι στην Ελλάδα έχουμε από τα ψηλότερα ποσοστά Πάρκινσον; 1,9% των ατόμων άνω των 65 στην Ελλάδα έχουν συμπτώματα Πάρκινσον και υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό το ποσοστό θα διπλασιαστεί τα επόμενα χρόνια. Η συχνότητα της νόσου στον υπόλοιπο κόσμο κυμαίνεται μεταξύ 1 και 2%, οπότε η Ελλάδα βρίσκεται στα ανώτερα επίπεδα αυτής της διακύμανσης.
Η πιθανότερη εξήγηση για αυτό είναι ότι υπάρχει μια γενετική μορφή της νόσου που εξελίχθηκε στην Πελοπόννησο στην αρχαιότητα και πέρασε με τη μετακίνηση των ανθρώπων στην Κάτω Ιταλία και στον υπόλοιπο κόσμο.
Μιλάμε συχνά για το Αλτσχάιμερ, αλλά και η νόσος του Πάρκινσον δυσκολεύει τη ζωή των ανθρώπων και αφαιρεί από την ποιότητα ζωής τους. Ας δούμε λοιπόν τα χαρακτηριστικά αυτής της νόσου και πώς αντιμετωπίζεται.
Τι είναι το Πάρκινσον;
Το βασικό σύμπτωμα του Πάρκινσον είναι το γνωστό τρέμουλο. Συνήθως συνδυάζεται με δυσκαμψία των άκρων αλλά και του κορμού και πιο αργή κίνηση όλου του σώματος. Ο ασθενής έχει μια γενικότερη δυσκολία στην βάδιση και επιδεικνύει μια αστάθεια η οποία μπορεί να προκαλέσει πτώση.
Μείωση της ντοπαμίνης
Το Πάρκινσον είναι μια νευρολογική νόσος. Οφείλεται στη μείωση της παραγωγής ντοπαμίνης στον εγκέφαλο εξαιτίας της συσσώρευσης ενός είδους πρωτεΐνης στους νευρώνες που την παράγουν.
Η ντοπαμίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής του εγκεφάλου. Ανάμεσα σε άλλα, μεταβιβάζει τα μηνύματα μεταξύ του εγκεφάλου και των νεύρων που ελέγχουν την κίνηση. Όταν η ποσότητα ντοπαμίνης μειώνεται, τότε τα μηνύματα δεν φτάνουν σωστά στους μύες και εμφανίζονται τα συμπτώματα του Πάρκινσον.
Γονιδιακές μεταλλάξεις
Σε κάποιους ανθρώπους φαίνεται να υπάρχουν κάποιες μεταλλάξεις σε γονίδια που οδηγούν στην εμφάνιση της νόσου. Δυστυχώς, δεν έχουμε ακόμα εντοπίσει ποιες είναι αυτές, ούτε μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ποια γονίδια ευθύνονται.
Περιβαλλοντικοί παράγοντας
Αν και κάποιοι άνθρωποι μπορεί να κληρονομήσουν την προδιάθεση για Πάρκινσον, στις περισσότερες περιπτώσεις η νόσος οφείλεται σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Για παράδειγμα, άνθρωποι που έχουν στενή επαφή με φυτοφάρμακα έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν Πάρκινσον. Υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να φταίνε ακόμα και παλιές λοιμώξεις που χρόνια αργότερα προκαλούν την αύξηση των πρωτεϊνών στον εγκέφαλο.
Τα συμπτώματα του Πάρκινσον
Το πιο εμφανές σύμπτωμα είναι το τρέμουλο στα χέρια (αρχικά στο ένα χέρι) και μια βραδύτητα στις κινήσεις και στο περπάτημα.
Υπάρχουν όμως ήδη ενδείξεις για την ύπαρξη της νόσου χρόνια πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα.
Απώλεια όσφρησης
Έρευνες έχουν δείξει ότι το πρώτο σύμπτωμα, στο οποίο σπάνια θα δώσουμε σημασία οι περισσότεροι, είναι η μειωμένη όσφρηση. Μερικοί άνθρωποι παραπονιούνται για παντελή απώλεια όσφρηση ενώ άλλοι δυσκολεύονται να καταλάβουν διαφορετικές μυρωδιές.
Κακή ποιότητα ύπνου
Η κακή ποιότητα ύπνου συνήθως εμφανίζεται ως δυσκολία στη φάση REM του ύπνου όταν το σώμα και οι μύες χαλαρώνουν. Κάποιοι άνθρωποι νιώθουν γενικότερη δυσκολία στον ύπνο, κακή ποιότητα ύπνου και ανησυχία κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Δυσκοιλιότητα
Προφανώς και από μόνη της η δυσκοιλιότητα δεν είναι σημάδι επερχόμενου Πάρκινσον. Αλλά συνδυαστικά με άλλα συμπτώματα, μπορεί να είναι ενδεικτικό.
Ο λόγος που εμφανίζεται η δυσκοιλιότητα είναι ότι οι μύες του εντέρου εξαρτώνται από την ντοπαμίνη και ατονούν. Όπως μειώνεται η ποσότητα ντοπαμίνης στη σώμα, έτσι μειώνονται και οι δραστηριότητες που σχετίζονται με αυτή.
Πόνος και δυσκαμψία στον ώμο και τα ισχία
Αν δεν υπάρχει ορθοπεδικός λόγος που να προκαλεί τον πόνο στον ώμο και τα ισχία, μπορεί αυτός να είναι σημάδι Πάρκινσον και πρέπει να αξιολογηθεί ανάλογα.
Μερικές ενδιαφέρουσες σημειώσεις για το Πάρκινσον
Μερικά πράγματα που ίσως δεν γνωρίζατε για την ασθένεια:
- Το άγχος φαίνεται να είναι συνδεδεμένο με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης Πάρκινσον, με διπλάσια πιθανότητα εμφάνισης σε σχέση με ανθρώπους που δεν βιώνουν άγχος.
- Η μέση ηλικία εμφάνισης Πάρκινσον είναι τα 70 χρόνια αν και ένα 10% των πασχόντων εμφανίζουν τη νόσο στα 45 τους ή και νωρίτερα.
- Το οικογενειακό ιστορικό παίζει ένα ρόλο και προδιαθέτει για Πάρκινσον με το 15% των πασχόντων να έχουν οικογενειακό ιστορικό.
- Η νόσος επηρεάζει και τις γνωστικές ικανότητες και προκαλεί γνωστική εξασθένιση. Αυτό με τη σειρά του συχνά προκαλεί κατάθλιψη και επηρεάζει δραματικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.
- Οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν τη νόσο σε σχέση με νεότερες γυναίκες. Γενικά, το Πάρκινσον εμφανίζεται με διπλάσια συχνότητα στους άντρες από ό,τι τις γυναίκες αλλά οι γυναίκες έχουν πιο σοβαρά συμπτώματα και υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας.
Υπάρχει θεραπεία για το Πάρκινσον;
Μία θεραπεία για το Πάρκινσον θα απαιτούσε να ξαναρχίσει η σωστή παραγωγή ντοπαμίνης στο σώμα. Δυστυχώς απέχουμε ακόμα από τη δυνατότητα αυτή, οπότε ακολουθείται συμπτωματική αγωγή. Ο στόχος είναι να δοθεί εξωγενώς η ντοπαμίνη που λείπει στο σύστημα, αφού οι πρωτεΐνες εμποδίζουν την παραγωγή της στον εγκέφαλο.
Μέρος της αγωγής είναι επίσης η φυσιοθεραπεία, για να βοηθήσει στη στάση του σώματος, την ευκινησία και τους μύες. Με τις σωστές ασκήσεις, το σώμα μπορεί να επανακτήσει μέρος της ευλυγισίας του. Επίσης, η άσκηση δίνει αυτοπεποίθηση στους ασθενείς και τους ανεβάζει το ηθικό γιατί νιώθουν ότι μπορούν να καταφέρουν πράγματα και να νιώσουν πιο ανεξάρτητοι παρά το θέμα υγείας τους.
Επίσης, αρκετοί ασθενείς με Πάρκινσον βιώνουν δυσκολία στην κατάποση και προβλήματα ομιλίας, και πάλι λόγω της εξασθένησης των μυών. Υπάρχουν εξατομικευμένες γλωσσικές θεραπείες καθώς και θεραπείες ομιλίας για να διευκολύνουν την επικοινωνία του ασθενή.
Μπορώ να προλάβω το Πάρκινσον;
Δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι το Πάρκινσον μπορεί να προληφθεί. Αυτό που βλέπουν οι επιστήμονες είναι ότι η άσκηση φαίνεται να μειώνει τις πιθανότητες εκδήλωσης της νόσου αλλά και σε περίπτωση ύπαρξης του Πάρκινσον, βελτιώνει αισθητά την σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Επίσης, με την άσκηση η καρδιά δουλεύει καλύτερα και στέλνει περισσότερο αίμα στον εγκέφαλο, όπου χτίζονται προστατευτικοί μηχανισμοί.
Ένας ακόμα παράγοντας που βοηθάει είναι η σωστή διατροφή με φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ωμέγα-3 και -6 καθώς και τρόφιμα με αντιοξειδωτικά, τα οποία βοηθούν στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Τέλος, όσο λιγότερα επεξεργασμένα φαγητά τρώμε, τόσο καλύτερο για την υγεία μας και τον εγκέφαλό μας. Ένας ακόμα λόγος που στη Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων Ηράκλειος προσφέρουμε Μεσογειακή διατροφή στους ενοίκους μας!
Μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων Ηράκλειος και Πάρκινσον
Αν ένας δικός σας άνθρωπος αντιμετωπίζει τη νόσο ή αν εσείς ο ίδιος πάσχετε, . επικοινωνήστε με τον Ηράκλειο online, καλέστε μας στο 210 28 46 000, ή επισκεφθείτε μας πίσω από το σταθμό ΗΣΑΠ Ηρακλείου για να δούμε πώς μπορούμε να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής σας και να σας δώσουμε όποια πληροφορία χρειάζεστε!