Πώς διαχειρίζομαι μια χρόνια πάθηση;
Χρόνια πάθηση χαρακτηρίζεται όποια πάθηση διαρκεί για πάνω από 3 μήνες και δεν είναι οξεία. Επηρεάζει την καθημερινότητα, από τα πολύ απλά όπως το τι τρώμε, μέχρι πιο σημαντικά όπως το πόσο εύκολα κινούμαστε και ζούμε τη ζωή μας.
Η πιο συχνή χρόνια πάθηση είναι η υπέρταση, με το 61% των ενηλίκων άνω των 65 χρόνων να πάσχει από υπέρταση. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η υπερχοληστεριναιμία με 55% των ενηλίκων και τρίτη η αρθρίτιδα με 51%.
Με φθίνουσα σειρά έπονται η παχυσαρκία, ο διαβήτης στην 5η θέση, ο καρκίνος στην 6η θέση, η καρδιακή ανεπάρκεια, η κατάθλιψη στην 8η θέση, η αναπνευστική ανεπάρκεια στην 9η θέση και το άσθμα στην 10η θέση. Υπάρχουν και άλλες χρόνιες παθήσεις, απλά αυτές είναι οι πιο συχνές.
Όσο μεγαλώνουμε, τόσο πιο πολλές πιθανότητες έχουμε να αναπτύξουμε μια χρόνια πάθηση. Σε μερικές περιπτώσεις, η αντιμετώπισή της απαιτεί φαρμακευτική αγωγή και παρακολούθηση. Σε κάποιες περιπτώσεις, το πρόβλημα υγείας μπορεί να μας εμποδίζει από καθημερινές δραστηριότητες ενώ σε άλλες να μας προδιαθέτει για βαρύτερες ασθένειες καθώς μεγαλώνουμε.
Ας δούμε λοιπόν πώς διαχειριζόμαστε μια χρόνια πάθηση και πώς κάνουμε τη ζωή μας καλύτερη.
Ιατρική παρακολούθηση και εξετάσεις
Η ύπαρξη μιας χρόνιας πάθηση σημαίνει ότι πρέπει ο ασθενής να παρακολουθείται από τον κατάλληλο γιατρό. Αυτός θα ορίσει και την συχνότητα των εξετάσεων για την παρακολούθηση της πάθησης.
Όσο νωρίτερα φροντίσουμε μια πάθηση, τόσο λιγότερες πιθανότητες έχουμε να χρειαστούμε νοσηλεία. Επίσης, η έγκαιρη διάγνωση μειώνει το κόστος, οικονομικό, προσωπικό και ψυχολογικό.
Άσκηση και διατροφή
Η ήπια και κατάλληλη άσκηση βοηθάει το σώμα να βελτιώσει τα συμπτώματα μιας χρόνιας πάθησης. Η άσκηση βοηθάει όχι μόνο τη φυσική κατάσταση, όπως για παράδειγμα την καρδιά, αλλά και την ψυχολογία και τη νοητική υγεία των ανθρώπων. Φυσικά και πρέπει, όμως, να είναι προσαρμοσμένη στην φυσική κατάσταση του ανθρώπου και στις δυνατότητές του.
Η σωστή και υγιεινή διατροφή υποστηρίζει το σώμα, και το βοηθάει να διαχειρίζεται καλύτερα την πάθηση. Ως συνήθως, φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ψάρια και λίγο κρέας είναι η βάση της σωστής διατροφής. Μια ισορροπημένη διατροφή βοηθάει στην καταπολέμηση των φλεγμονών και κρατάει χαμηλά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Ψυχική υγεία
Πολλές φορές ξεχνάμε πόσο σημαντική είναι η ψυχική υγεία για τους ανθρώπους με χρόνιες παθήσεις, ιδίως αν η πάθηση προκαλεί πόνο ή δυσκολία στην καθημερινότητα.
Χρειάζονται μηχανισμοί αντιμετώπισης του άγχους, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οι άνθρωποι βιώνουν κατάθλιψη λόγω του προβλήματος υγείας που αντιμετωπίζουν.
Για πολλούς ηλικιωμένους, η ψυχική υγεία έρχεται σε δεύτερη μοίρα ενώ θα έπρεπε να εστιάζουν περισσότερο σε αυτή. Η συντροφιά, η βοήθεια από ειδικό ψυχική υγείας και η συζήτηση για αυτό που βιώνει ο ηλικιωμένος είναι μια καλή αρχή. Ακόμα και ο διαλογισμός ή η επίσκεψη στην εκκλησία μπορούν να απαλύνουν τον ψυχικό φόρτο.
Φαρμακευτική αγωγή
Στις περισσότερες περιπτώσεις, μια χρόνια πάθηση χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή για να ελεγχθεί. Ο ηλικιωμένος πρέπει να παίρνει τα φάρμακά του στην ώρα τους και πλήρως. Αν ξεχνάμε, καλό είναι να έχουμε το γνωστό κουτάκι με τα φάρμακα της κάθε μέρας ή να υπάρχει ένας άνθρωπος να μας τα θυμίζει.
Σε αρκετές περιπτώσεις, συνυπάρχουν πολλαπλές χρόνιες παθήσεις, για παράδειγμα υπέρταση και διαβήτης. Τότε πρέπει να συμβουλευόμαστε τον γιατρό για τα φάρμακα και αν αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.
Το στρες
Αχ, αυτό το στρες. Δεν κάνει σε τίποτα καλό, και φυσικά ούτε στις χρόνιες παθήσεις. Όσο μπορούμε φιλοσοφούμε την κατάσταση και τη ζωή μας γενικότερα. Το καλό είναι ότι οι άνθρωποι σε μεγαλύτερες ηλικίες είναι πιο ευτυχισμένοι από τους νεότερους. Έχουν ζήσει πολλά και τα βιώματά τους τους επιτρέπουν να αντιμετωπίζουν τη ζωή με πιο νηφάλιο τρόπο. Σε κάθε περίπτωση, καλό είναι να διαχειριζόμαστε το στρες για να μην χειροτερεύει τη χρόνια πάθηση.
Ζητάμε βοήθεια
Σε κανέναν δεν αρέσει μία χρόνια πάθηση, ακόμα και η πιο απλή, γιατί μας θυμίζει τη θνητότητά μας. Σε περιπτώσεις που η πάθηση συνδυάζεται με πόνο, τότε η διαχείριση είναι ακόμα δυσκολότερη.
Δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποφέρουμε σιωπηλά, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Όταν νιώθουμε ότι η χρόνια πάθηση μάς γίνεται βάρος, τότε ζητάμε βοήθεια από τον περίγυρό μας, από ειδικούς, τον γιατρό μας και οποιονδήποτε άλλον μπορεί να μας ανακουφίσει. Η βοήθεια μπορεί να έχει πολλές μορφές, από την ψυχολογική υποστήριξη μέχρι μία στοχευμένη αγωγή για την καλύτερη αντιμετώπιση συμπτωμάτων όπως ο πόνος.
Ας θυμόμαστε ότι υπάρχουν και μη φαρμακευτικοί τρόποι βοήθειας. Για παράδειγμα, υπάρχουν πολλοί τρόποι διαχείρισης του πόνου εκτός από την φαρμακευτική αγωγή, όπως το κολύμπι, η γιόγκα και το πιλάτες, το μασάζ, ο βελονισμός, ακόμα και το χαλαρό περπάτημα. Οτιδήποτε ανακουφίζει και βελτιώνει είναι χρήσιμο.
Τι επηρεάζει τις δυνατότητες διαχείρισης της πάθησης;
Μελέτες έχουν δείξει ότι πολλοί παράγοντες παίζουν ρόλο στο πώς διαχειριζόμαστε μια χρόνια πάθηση, όπως η βιολογία μας, ο τύπος της πάθησης, η γνωστική μας κατάσταση, η ύπαρξη άλλων παθήσεων, κοινωνικο-οικονομικοί παράγοντες, η ψυχική υγεία, και ακόμα και η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση με τους γιατρούς. Επίσης, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι παίζει ρόλο η οικογένεια, το σύστημα υγείας και αν υπάρχει υποστήριξη από τον χώρο εργασίας αν δουλεύουμε ακόμα.
Ένας ηλικιωμένος που ζει μόνος θα αντιμετωπίσει διαφορετικά μια χρόνια πάθηση από έναν άλλο που έχει υποστηρικτικό πλαίσιο. Αντίστοιχα, κάποιος που έχει άνοια δεν θα βιώσει με τον ίδιο τρόπο μια χρόνια πάθηση με κάποιον που έχει κατάθλιψη.
Όσο μεγαλώνουμε και ζούμε περισσότερο, τόσο θέλουμε να ζούμε καλά. Οι χρόνιες παθήσεις μπορεί να μας αναστατώσουν τη ζωή. Το σημαντικό είναι να βρούμε τρόπους να διαχειριστούμε την πάθηση και να ζήσουμε όσο καλύτερα μπορούμε.
Σε κάποιες περιπτώσεις, ίσως να μπορούμε να βοηθήσουμε. Επικοινωνήστε με τον Ηράκλειο online, καλέστε μας στο 210 28 46 000 ή επισκεφθείτε μας πίσω από το σταθμό ΗΣΑΠ Ηρακλείου. Θα χαρούμε να σας ξεναγήσουμε στους χώρους μας και να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για εσάς!