Ζούμε περισσότερο όταν τρώμε λιγότερο;

Ίσως έχετε διαβάσει αναφορές σε έρευνες που δείχνουν ότι όταν οι άνθρωποι μειώνουν λίγο τις θερμίδες που καταναλώνουν καθημερινά, τότε μπορούν να ζήσουν περισσότερο και καλύτερα. Είναι αλήθεια;

Ας δούμε λοιπόν αν όντως ζούμε περισσότερο όταν τρώμε λιγότερο.

Τι δείχνουν οι έρευνες στα ποντίκια

Έρευνες που ξεκίνησαν το 1935 σε ποντίκια έδειξαν ότι οι ερευνητές μπορούσαν να επεκτείνουν το προσδόκιμο ζωής των ποντικιών κατά 30% απλά και μόνο μειώνοντας τις θερμίδες που αυτά κατανάλωναν καθημερινά.

Από τότε έχουν γίνει πολλές ακόμα έρευνες, τόσο σε ποντίκια όσο και σε άλλα ζώα όπως σκουλήκια. Αυτό που έδειξαν είναι ότι η μείωση των θερμίδων όντως βοηθάει τα ζώα να βελτιώσουν τα σημάδια γήρανσης στα γονίδιά τους, να βελτιώσουν τον μεταβολισμό τους και να ενεργοποιήσουν καλύτερα το ανοσοποιητικό σύστημα. Όλα αυτά βοηθούν στο να ζήσουν περισσότερο και με καλύτερη υγεία.

Περαιτέρω έρευνα έδειξε ότι τα ποντίκια που ταΐζονται λιγότερο έχουν λιγότερη αντίσταση στην ινσουλίνη, το οποίο σημαίνει ότι δεν παθαίνουν εύκολα σάκχαρο. Επίσης, οι ερευνητές είδαν μια σημαντική μείωση της χοληστερίνης, κάτι που επίσης ευνοεί τη μακροζωία και την ευεξία τους.

Αφού κι εμείς είμαστε θηλαστικά, εύλογα οι ερευνητές αναρωτήθηκαν αν το ίδιο ισχύει και στους ανθρώπους.

Τι έδειξαν οι αντίστοιχες μελέτες σε ανθρώπους;

Μια μελέτη που διήρκησε 15 χρόνια έκανε παράλληλη έρευνα σε δύο ομάδες ανθρώπων: στους μισούς δεν μείωσαν τις θερμίδες, στους άλλους μισούς τις μείωσαν στις 1.800 θερμίδες την ημέρα. Όσοι μείωσαν την ποσότητα φαγητού που έτρωγαν, είχα χαμηλότερο σάκχαρο, καλύτερη χοληστερίνη και λιγότερα τριγλυκερίδια. Επίσης, είχαν χαμηλότερη πίεση και λιγότερες φλεγμονές. Συνολικά, αυτοί οι άνθρωποι ήταν πιο υγιείς και ζούσαν περισσότερο.

Σε μια παρόμοια μελέτη, όσοι μείωσαν τις θερμίδες που έτρωγαν είπαν ότι είχαν καλύτερη διάθεση, καλύτερη ποιότητα ύπνου, καλύτερη σεξουαλική ζωή και καλύτερη υγεία γενικότερα. Επίσης, η μείωση των θερμίδων τους έγινε τρόπος ζωής και ακόμα και όταν αποχώρησαν από την έρευνα, κατάφεραν να κρατήσουν το βάρος τους γιατί είχαν συνηθίσει μια διαφορετική προσέγγιση στο φαγητό.

Είναι ενδιαφέρον ότι στη δεύτερη μελέτη, ο στόχος των ερευνητών ήταν να μειώσουν τις θερμίδες κατά 25%. Εντούτοις, όσοι πήραν μέρος τις μείωσαν μόνο κατά 12% (περίπου 300 θερμίδες). Ακόμα κι έτσι, είδαν θετικά αποτελέσματα.

Όσο προχωράει η έρευνα, φαίνεται ότι η μείωση των θερμίδων όντως βοηθάει στο να ζούμε περισσότερο και με καλύτερη υγεία. Το ενδιαφέρον είναι ότι δεν χρειάζεται να μειώσουμε τις θερμίδες τόσο δραματικά. Ακόμα και μια μικρή ελάττωση κατά 10 με 15% βοηθάει στο να ζήσουμε περισσότερο και με καλύτερη υγεία.

Σε τι οφείλεται η βελτίωση;

Αφού οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όντως αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής όταν τρώμε λίγο λιγότερο, προσπάθησαν να εξηγήσουν αυτό το φαινόμενο.

Η επικρατέστερη θεωρία σχετίζεται με τις ελεύθερες ρίζες. Αυτές αποτελούνται από ηλεκτρικά φορτισμένα άτομα οξυγόνου που απελευθερώνονται από το σώμα με σκοπό να ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα: όταν έρχονται σε επαφή με έναν εισβολέα, προσκολλώνται σε αυτόν και τον οξειδώνουν, με αποτέλεσμα να τον καταστρέφουν.

Όταν όμως έχουμε περισσότερες ελεύθερες ρίζες απ’όσες χρειάζεται το ανοσοποιητικό μας, αυτές αρχίζουν να φθείρουν τα κύτταρά μας—κάτι που οδηγεί σε φλεγμονές και σχετίζεται με πολλές κοινές ασθένειες όπως διαβήτη, καρκίνο, αυτοάνοσα νοσήματα και φλεγμονώδεις νόσους όπως αρθρίτιδα, νευρολογικές παθήσεις και προβλήματα καρδιάς.

Όταν τρώμε λιγότερο, μειώνονται και οι ελεύθερες ρίζες, άρα περιορίζεται ο κίνδυνος αυτός. Ταυτόχρονα, η μείωση των θερμίδων βελτιώνει τη μεταβολική υγεία και δυναμώνει την αντίσταση των κυττάρων απέναντι στο στρες. Έτσι, η σωστή διατροφή προστατεύει το σώμα και το θωρακίζει έναντι των φυσικών μεταβολών που εμφανίζονται με την ηλικία.

Δεν φτάνει μόνο η μείωση του φαγητού

Αυτό, όμως, που οι περισσότερες μελέτες τονίζουν είναι ότι η διατροφή πρέπει να εντάσσεται μέσα σε ένα γενικότερο πλαίσιο ευζωίας και καλής φροντίδας του εαυτού μας.

Η μείωση της ποσότητας φαγητού συνδυάζεται με ποιοτικές τροφές όπως φρούτα, λαχανικά, ψάρια, όσπρια και δημητριακά ολικής άλεσης. Οι άνθρωποι αποφεύγουν το κάπνισμα και το ποτό και προσπαθούν να αθλούνται. Μπορεί να βάλουμε ως στόχο να φάμε 1800 θερμίδες αντί για 2000, αλλά αν αυτές οι 1800 θερμίδες προσλαμβάνονται αποκλειστικά από αλκοόλ, λαρδί και γλυκά, θα κάνουμε κακό κι όχι καλό στον οργανισμό μας. Η τροφή μας πρέπει να είναι ποιοτική, αλλιώς η όλη προσπάθεια κινδυνεύει να πέσει στο κενό.

Μια σωστή διατροφή που να μας κρατάει γερούς όσο μεγαλώνουμε περιλαμβάνει βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, πρωτεΐνες, καλό λίπος, υδατάνθρακες και όλα όσα χρειάζεται το σώμα για να λειτουργήσει. Ιδίως οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας πρέπει να προσέχουν την ποιότητα της διατροφής τους, αλλιώς η μείωση των θερμίδων θα έχει αρνητικό αντίκτυπο. Για παράδειγμα, το να μειώσουμε τις θερμίδες μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση αν δεν λαμβάνουν αρκετό ασβέστιο από τη διατροφή μας.

Επίσης, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι μία αυστηρή δίαιτα μπορεί να αυξήσει το χρόνιο ψυχολογικό άγχος και την παραγωγή κορτιζόλης, ακυρώνοντας έτσι τα οφέλη της μείωσης θερμίδων. Μάλιστα, τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης έχουν συσχετιστεί με αύξηση βάρους και αντίσταση στην ινσουλίνη, άρα η σχέση μεταξύ πρόσληψης θερμίδων, άγχους και μεταβολικής υγείας είναι σύνθετη.

Προσοχή σε θέματα υγείας

Είναι προφανές ότι όταν υπάρχει θέματα υγείας, αυτά προέχουν.

Το να χάνει βάρος ένας άνθρωπος δεν είναι πάντα καλό μια και μπορεί να σημαίνει ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας που προκαλεί την απώλεια βάρους. Όσο μεγαλώνουμε, τόσο περισσότερο χρειαζόμαστε τη συμβουλή του ιατρού, οπότε είναι σημαντικό να συζητήσουμε με τον ιατρό μας το είδος και εύρος της διατροφής μας για καλύτερη υγεία και περισσότερη ευεξία όσο μεγαλώνουμε.

Άρα ζούμε περισσότερο όταν τρώμε λιγότερο;

Η απάντηση είναι πως ναι, ακόμα και μια μικρή μείωση των θερμίδων μπορεί να μειώσει τα επίπεδα χοληστερίνης και σακχάρου και να ενισχύσει την υγεία μας. Τα οφέλη αυτά, όμως, προϋποθέτουν μία γενικότερα υγιεινή διατροφή που περιλαμβάνει φρούτα και λαχανικά, όσπρια και λίγο κρέας.

Επίσης, ο ψυχολογικός παράγοντας συχνά παραγνωρίζεται αλλά είναι καίριος. Τα οφέλη από μία ολιγοθερμιδική δίαιτα μπορεί και να ακυρωθούν αν η διατροφή γίνει εμμονή ή καταναγκασμός.

Στη Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων Ηράκλειος προσφέρουμε υγιεινή Μεσογειακή διατροφή προσεκτικά σχεδιασμένη από διαιτολόγο για να ενισχύσουμε την υγεία των φιλοξενούμενών μας. Για να μάθετε περισσότερα, επικοινωνήστε με τον Ηράκλειο online, καλέστε μας στο 210 28 46 000 ή επισκεφθείτε μας πίσω από το σταθμό ΗΣΑΠ Ηρακλείου για να απαντήσουμε στα ερωτήματά σας!